مدیریت منابع آب های زیرزمینی با نگرش به تداخل آب شور و شیرین در استان قم

منابع آبی در استان قم در سال های اخیر مورد بهره برداری بی رویه قرار گرفته و باعث اثرات زیست محیطی ناشی از طرح های مختلف هیدرولیکی و افت سطح آب زیرزمینی و نفوذ آب شور به سمت سفره آب شیرین شده است. هدف از این تحقیق توسعه یک مدل عددی برای جریان آب زیرزمینی و انتقال آلاینده با استفاده از برنامه visual modflow نسخه 4 جهت پیش بینی تراز آب زیرزمینی و مقدار پیشروی آب شور در آبخوان کوشک نصرت با مساحت حدود 300 کیلومتر مربع در استان قم می باشد. منطقه مذکور جزء مناطقی است که به دلیل رونق کشاورزی در دهه اخیر مورد توجه مدیران قرار گرفته است. داده های ورودی شامل تراز توپوگرافی و سنگ کف، تراز سطح ایستابی چاه های مشاهده ای، دبی پمپاژ چاه های بهره برداری، تغذیه و تبخیر و شرایط مرزی آبخوان به مدل اعمال گردید. واسنجی مدل در یک دوره 12 ماهه در سال 1389 به منظور تخمین مقدار پارامترهای هیدرولیکی شامل هدایت هیدرولیکی و آبدهی ویژه و پراکندگی آبخوان با استفاده از روش سعی و خطا تا ایجاد سازگاری مطلوب بین مقادیر مشاهداتی و محاسباتی هد و غلظت صورت گرفت. صحت سنجی نیز برای تضمین درستی مدل برای داده های سال 1390 انجام شد. حساسیت مدل نسبت به پارامترهای هیدرودینامیکی نیز انجام شد. نتایج نشان داد که تطابق خوبی بین داده های مشاهده ای و محاسباتی وجود دارد و مدل به درستی شرایط محیطی طبیعت را شبیه سازی می کند. بنابراین از مدل می توان برای پیش-بینی رفتار هیدرولیکی و زیست محیطی آبخوان در آینده تحت سناریو های مختلف مدیریتی منابع آب زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه استفاده کرد.